Webinarium: Nadwaga i otyłość u dzieci

Częstość występowania nadwagi i otyłości u dzieci oraz powikłań z nimi związanych wciąż narasta i przebiera rozmiary epidemii.

Według najnowszego i największego dotychczas badania prowadzonego pod egidą Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), opublikowanego w 2017 roku szacuje się, że u co 5 dziecka rozpoznaje się nadwagę lub otyłość, na całym świecie 17-20% dzieci i młodzieży w wieku 2-19 lat cierpi na nadwagę lub otyłość, a w Europie co roku przybywa ok. 400 tyś dzieci i młodzieży z nadwagą i ok. 85 tyś z otyłością. Na podstawie danych szacunkowych z 2016 roku, ostatnie 40 lat przyniosło ponad 10-krotny wzrost liczby dzieci i młodzieży w wieku szkolnym chorujących na otyłość.

Według standardów IOTF Polska obok Anglii należy do krajów europejskich o największym przyroście nadwagi i otyłości u dzieci w wieku 5-11 lat. Odsetek polskich dzieci z nieprawidłowo wysoką masą ciała, co jest bardzo niepokojące, wzrasta już w pierwszych latach życia i wynosi 10% u półrocznych niemowląt i 25% u 3-latków (PITNUTS, 2016-2017).

Okres noworodkowy i niemowlęcy charakteryzują się największą dynamiką przyrostu masy ciała – powinna się ona podwoić i wzrosnąć 3-krotnie odpowiednio w 6 i 12 miesiącu życia w stosunku do masy ciała przy urodzeniu. Błędy żywieniowe w tym okresie prowadzące do nadmiernego przyrostu masy ciała są związane z niewłaściwym programowaniem metabolicznym co przyczynia się do znacznie zwiększonego ryzyka wystąpienia wielu chorób cywilizacyjnych w późniejszych latach życia. Mimo że większość otyłych niemowląt traci zwykle nadmiar tkanki tłuszczowej około 2rż, a więc w okresie, w którym rośnie ich aktywność ruchowa, to w kolejnych latach najczęściej dochodzi do ponownego przyrostu tkanki tłuszczowej zwanego „otyłością z odbicia” (adiposity rebound).  Otyłość w wieku młodzieńczym 3-krotnie zwiększa ryzyko otyłości w dorosłym życiu. U ok. prawie 60% dzieci i młodzieży które są otyłe w okresie 2-19rż, pozostaje otyłe w wieku 35 lat. Ponadto nadwaga i otyłość u dziecka pomimo normalizacji masy ciała jest silnym predyktorem zaburzeń metabolicznych oraz chorób sercowo-naczyniowych w wieku dojrzałym.

Pomimo obiegowej opinii więc dzieci nie „wyrastają z otyłości” (a już na pewno nie wszystkie dzieci) – samoistna normalizacja masy i składu ciała w przebiegu procesu wzrastania i dojrzewania jest obecnie bardzo rzadko obserwowana i jest możliwa tylko w przypadku jak najwcześniejszego podjęcia leczenia nadwagi i/lub otyłości przez dziecko i jego rodzinę.

Nadwaga i otyłość to choroba cywilizacyjna o wieloczynnikowym uwarunkowaniu, będąca wynikiem interakcji pomiędzy genami a środowiskiem, czynnikami socjoekonomicznymi i psychologicznymi. Główna przyczyną nadwagi i otyłości (dotyczy ok 90% przypadków) jednak jest długotrwałe zaburzenie równowagi między energią dostarczaną z pożywieniem a energią wydatkowaną przez organizm dziecka, czyli dodatni bilans energetyczny.

Skłonność do gromadzenia tkanki tłuszczowej w 30-50% warunkowana jest czynnikami genetycznymi i dziedziczona jest głównie wielogenowo (rzadko monogenowo) – znanych jest ponad 400 genów, ich polimorfizmów i mutacji związanych z rodzinnym występowaniem nadwagi i otyłości. Geny te w większości odpowiedzialne są za funkcjonowanie ośrodku sytości i głodu, czyli wpływają na łaknienie. Natomiast za zdecydowaną większość przypadków nadmiernej masy ciała odpowiadają czynniki środowiskowe, jak m.in. nieprawidłowe rodzinne zwyczaje i nawyki żywieniowe, brak odpowiedniej ilości aktywności fizycznej – to one w zdecydowanej większości przypadków wpływają determinująco na rozwój nieprawidłowego fenotypu.

Uważam iż zwiększająca się częstość nadwagi i otyłości w populacji pediatrycznej wymaga niezwłocznej uwagi i działań ze strony służby zdrowia, a także zwiększanie świadomości oraz szerzenie wiedzy w zakresie zapobiegania nadwadze i otyłości wśród rodziców/opiekunów dzieci – najlepiej i najłatwiej jest bowiem zapobiegać niż leczyć.

Biorąc pod uwagę wieloaspektowy niekorzystny wpływ nadwagi i otyłości na zdrowie i funkcjonowanie różnych sfer życia dziecka moją intencją jest by ten webinarium stał się przydatnym, praktycznym narzędziem w aspekcie profilaktyki jak i wspomagania leczenia tej choroby zarówno dla rodziców jak i specjalistów (dietetyków, lekarzy czy też innych specjalistów w dziedzinie prozdrowotnej), a także dla przedstawicieli przedszkoli i szkół, które obok rodziny stanowi drugie istotne środowisko wychowawcze, na którym spoczywa obowiązek prowadzenia edukacji zdrowotnej.

Plan webinarium:

1. Wstęp
2. Fizjologia tkanki tłuszczowej
3. Funkcjonowanie ośrodka sytości i głodu czyli regulacja łaknienia
4. O „otyłości z odbicia” (adiposity rebound)
5. Prawidłowe przybieranie na masie ciała u dzieci
6. Definicja oraz kryteria rozpoznawania nadwagi i otyłości u dzieci
7. Podział – nadwaga i otyłość pierwotna a wtórna
8. Czynniki ryzyka nadmiaru masy ciała, w tym m.in.:

• Wpływ czynników genetycznych
• Programowanie metaboliczne/epigenetyczne
• Rola mikrobioty jelitowej w nadwadze i otyłości
• Inne

9. Powikłania namiaru masy ciała u dzieci
10. Diagnostyka laboratoryjna u dzieci z nadmiarem masy ciała
11. Prawidłowe postępowanie żywieniowe w profilaktyce oraz wspomaganiu leczenia nadwagi i otyłości u dzieci
12. Aktywność fizyczna w leczeniu nadwagi i otyłości
13. Probiotykoterapia w leczeniu nadwagi i otyłości
14. Czy jest miejsce na farmakoterapie nadmiernej masy ciała u dzieci?

Transmisja na żywo odbędzie się 18.09.2022 

Godziny: od 16:00 do 19:00

Po opłaceniu zamówienia otrzymasz jego potwierdzenie oraz link do transmisji wraz ze szczegółami logowania do panelu wykładowego na 24 godziny przed terminem naszego on-line spotkania.

Jeśli nie możesz wziąć udziału w webinarium w trakcie transmisji na żywo nic straconego, gdyż po wykupieniu otrzymasz dostęp do nagrania.